گردو یکی از ارقامی است که مقاومت بالای آن در مواجه با سرما باعث شده تا کاشت و پرورش آن در مناطقی با آب و هوای سرد و کوهستانی به فعالیتی پر رونق برای کشاورزان در این مناطق تبدیل شود. با پیشرفت علم گیاه پزشکی و مدرنیزه شدن صنعت کشاورزی، در ارقام مختلف گردو اصلاحاتی انجام شده و نهال‌های گردو در ژنوتیپ‌های مختلفی تولید و عرضه شده است.
این امر باعث شده تا ارقام مختلف گردو، سازگاری مناسبی با شرایط اقلیمی مناطق مختلف داشته باشند و میزان محصول دهی آنها افزایش یابد. از این رو افزایش راندمان اقتصادی این محصول باعث شده تا اکثر باغات گردو با هدف تجاری و صادرات احداث گردند. بر همین اساس ما در ادامه این مطلب برآنیم تا نکات مهم احداث باغ گردو را در قالب 10 فاکتور مهم برای احداث باغ گردو بیان کنیم.
نکات مهمی که پیش از احداث باغ گردو باید بدانید
گردو یکی از محصولات باغی ارزشمند و دومین محصول خشکباری ایران است. ایران به لحاظ تولید گردو در رتبه سوم قرار دارد و به ترتیب چین و آمریکا رتبه‌های اول و دوم را در اختیار دارند. از آنجایی که درختان گردو عمر اقتصادی بالایی دارند و ارقامی بسیار مقاوم محسوب می‌شوند، احداث باغات گردو در بسیاری از مناطق کشور موردتوجه بسیاری از کشاورزان قرار گرفته است. با این حال، کشاورزان و باغداران برای اینکه بتوانند به بهره‌وری بالایی از این باغات دست پیدا کنند باید پیش از اقدام به احداث باغ گردو نکاتی به شرح زیر را مدنظر قرار دهند:منطقه جغرافیایی مناسب
منطقه جغرافیایی مناسب یکی از فاکتورهای مهمی است که در احداث باغ گردو بایستی مورد توجه قرار گیرد. یکی از موارد مهم دخیل در انتخاب منطقه احداث باغ گردو توجه به ارتفاع محل موردنظر از سطح دریاست. در حالت کلی عملکرد ارقام مختلف گردو در محدوده ارتفاع 0 الی 3000 متری از سطح دریا در حد مطلوبی برآورد شده است. نسبت تاثیر فاکتور ارتفاع از سطح دریا در مورد ارقام مختلف متفاوت است. بدین معنی که برخی از ارقام برای رشد و باردهی مطلوب نیاز دارند در محدوده خاصی از ارتفاع از سطح دریا کاشته شوند. در مقابل برخی از ارقام در ارتفاع پایین‌تر عملکرد بهتری از خود نشان می‌دهند.آب و هوا و شرایط اقلیمی
از آنجایی که برخی از ارقام گردو صرفا با قرار گرفتن در شرایط دمایی و اقلیمی خاص می‌توانند به رشد و باردهی مطلوب خود ادامه دهند، این فاکتور نقش قابل توجهی در تعیین رقم نهال گردو برای احداث باغ بر عهده دارد. از این رو بهتر است نوع ارقام گردو با توجه به تیپ‌های اقلیمی که براساس میزان بارندگی و دمای هوا دسته‌بندی می‌شوند، خریداری شوند.شناخت آفات و بیماری‌های بومی منطقه کاشت
قبل از اینکه اقدام به خرید نهال گردو کنید، بهتر است در رابطه با انواع آفات و بیماری‌های بومی که ممکن است درختان گردو را درگیر کند، شناخت کافی به دست بیاورید. این امر باعث می‌شود تا ارقامی مقاوم در مقابل این آفات را خریداری کنید و باغ خود را از شیوع این آفات و بیماری‌ها مصون نگه دارید.شیب زمین
زمینی که برای احداث باغ گردو در نظر گرفته شده، ممکن است سطحی کاملا صاف یا شیب‌دار داشته باشد. این امر از آن جهت اهمیت پیدا می‌کند که میزان شیب موجود در زمین از سطح افق، در میزان فاصله کاشت میان درختان تاثیرگذار خواهد بود. درختانی که در زمین‌های شیب دار کاشته می‌شوند، میزان نور دریافتی آنها بیشتر است بنابراین می‌توان درختان را با فاصله کمتری از یکدیگر کاشت و این یعنی شما میتوانید تعداد نهال‌های بیشتری بکارید. اما در زمین‌های مسطح، فاصله کاشت بیشتری باید لحاظ شود تا از ایجاد تنش میان ریشه و شاخ و برگ درختان جلوگیری به عمل آید.
نکات احداث باغ گردو
خاک
خاک یکی از عناصر مهم در رشد مطلوب درختان به شمار می‌رود. این تاثیر در درختان گردو با توجه به عمر اقتصادی بالای آنها از اهمیت بیشتری برخوردار است. خاکی که برای کاشت درختان گردو در نظر گرفته می‌شود باید بتواند مواد مغذی موردنیاز این درختان را تامین کند. خاک مناسب برای کاشت درختان گردو خاک شنی لومی با مقداری رس است. برای اینکه بتوانید عناصر مغذی موجود در خاک را به طور دقیق‌تری مورد بررسی قرار دهید. نمونه‌ای از خاک منطقه احداث باغ را برای تجزیه خاک به آزمایشگاه گیاه پزشکی بفرستید تا بافت خاک و میزان مواد مغذی موجود در آن به طور دقیق مشخص شود. در این صورت میتوانید نسبت به عدم نیاز یا نیاز خاک به تقویت با عناصر غذایی خاص یا کود مطلع شوید و اقدامات لازم را در این مورد انجام دهید.آب
معمولا درختان گردو را به عنوان درختانی با نیاز آبی بالا می‌شناسیم. اما امروزه با اصلاح ارقام، میزان نیاز آبی آنها نسبتا کاهش یافته و این آبیاری منظم است که اهمیت آن مورد تاکید قرار می‌گیرد. درختان گردو با توجه فصل، بافت خاک و سن نیاز آبی متفاوتی دارند. با این حال، به طور متوسط دوره مناسب برای آبیاری آنها بین 10 روز الی 2 هفته است و در فصل سرد سال نیز تقریبا نیازی به آبیاری ندارند. روش آبیاری نیز در میزان آب دریافتی درختان گردو موثر است. سیستم آبیاری قطره‌ای میزان آب موردنیاز درخت گردو را به 8 هزار مترمکعب کاهش می‌دهد. در حالی که این رقم در آبیاری غرقابی در حدود 10 هزار متر مکعب است. بنابراین بهتر است قبل از احداث باغ گردو، نیاز آبی موردنیاز درختان را مورد بررسی قرار دهید و سپس از وجود منابع آبی کافی اطمینان حاصل نمایید.آماده‌سازی زمین برای کاشت نهال گردو
پس از اینکه آب، خاک، منطقه اقلیمی و دمایی محل احداث باغ مورد بررسی قرار گرفت، نوبت به آماده‌سازی زمین می‌رسد. آماده‌سازی زمین عملیاتی است که طی آن فرایند اصلاح بافت خاک، خاکورزی و کوددهی حین انجام این مرحله و حفر چاله جهت کاشت نهال انجام می‌گیرد. همانطور که پیش‌تر نیز اشاره شد، نیاز به اصلاح بافت و یا افزودن کود و سایر مواد مغذی بایستی پس از اخذ نتیجه آزمایش تجزیه خاک عملیاتی شود. نتیجه آزمایش تجزیه خاک باید ابتدا توسط کارشناس مربوطه مورد بررسی قرار گیرد و سپس اصلاحات موردنیاز اعمال گردد. طبق توصیه کارشناسان بهتر است عملیات اصلاحی موردنظر به خصوص اعمال کود حیوانی به خاک، 60 ماه پیش از کاشت نهال صورت گیرد. حفر چاله به عنوان آخرین مرحله از عملیات آماده‌سازی زمین باید پس از انتخاب رقم موردنظر و تعیین فاصله کاشت نهال‌ها انجام شود. این مرحله در صورت استفاده از سیستم آبیاری قطره‌ای از نظر تنظیم فاصله میان نازلها نیز اهمیت پیدا می‌کند.انتخاب رقم مناسب
رقم مناسب گردو باید با در نظر گرفتن شرایط اقلیمی و دمایی، خاک، آب، ارتفاع از سطح دریا، شناخت آفات و بیماری‌های بومی انتخاب شود. برای این کار میتوانید از مشاوره تخصصی کارشناسان کشاورزی و علم گیاه پزشکی کمک بگیرید. نهال‌ها در حالت کلی در دو نوع بذری و پیوندی به فروش می‌رسند. نهال بذری با کاشت بذر رقم موردنظر تولید می‌شود و سپس پس از دو سال می‌توان آن را به زمین اصلی انتقال داد. نهال‌های بذری معمولا در مقابل تنش‌های محیطی و آفات و بیماری‌ها آسیب‌پذیر هستند. از این رو نهال‌های پیوندی تولید شدند. نهال‌های پیوندی در نتیجه پیوند ارقام حساس و پربازده روی پایه‌های مقاوم بوجود می‌آیند. در نتیجه این پیوند نهالی مقاوم و پربازده تولید می‌شود. از این رو نهال‌های پیوندی گزینه بهتری برای احداث باغ گردو به شمار می‌روند. زیرا نقاط قوت ارقام حساس یعنی پربازده بودن و پایه‌های مقاوم یعنی مقاوم بودن در مقابل آفات و بیماری‌ها را دریافت کرده‌اند و نقاط ضعف آنها به حداقل کاهش یافته است. قیمت نهال گردوی پیوندی در مقایسه با نوع بذری بالاتر است. با این حال، مزیت‌های آنها، باعث می‌شود مقرون به صرفه‌تر باشند.
انتخاب نهالستان معتبر
تعداد نهالستان‌های فعال در زمینه تولید و عرضه انواع نهال گردو بسیار زیاد است. اما قطعا همه آنها از اعتبار کافی برخوردار نیستند. در ادامه به معیارهای انتخاب یک نهالستان معتبر اشاره خواهد شد:- دریافت مجوز از سازمان جهاد کشاورزی
- عرضه نهال‌هایی سالم و شناسنامه‌دار
- به خدمت گرفتن مشاورین متخصص برای ارائه راهنمایی‌های لازم به مراجعه کنندگان
- ارائه ضمانت نامه فروش
- ارائه خدمات و مشاوره‌های لازم به باغداران پس از فروش نهال
