چوب یکی از مواد مورد استفاده انسان از دوران باستان بوده است. روند استفاده از چوب، طی گذشت زمان بیشتر شده است چرا که نیاز بیشتری به آن ایجاد شده است. تا سالیان پیش چوب را اکثرا از درختان وحشی و جنگلی به دست می آوردند و همین امر باعث کاهش روز افزون حجم و مساحت جنگل های دنیا شده است. این موضوع به عنوان یک موضوع جهانی مطرح بوده و در ایران نیز مشکلات این‌چنینی در نتیجه برداشت غیراصولی چوب از جنگل‌ها، خسارات فراوانی به محیط‌زیست وارد کرده است. طی سالیان اخیر در کنار انواع محصولات کشاورزی و باغی، کشت و زرع چوب برای برداشت و استفاده صنعتی در بسیاری از نقاط رواج پیدا کرده که همین مورد نوید بخش حفظ پوشش جنگلی و کاهش فشار بر طبیعت است.
نهال صنوبر، پالونیا و کاج از جمله نهال هایی هستند که پس از تبدیل شدن به درخت، میتوان از آن ها در صنایع چوب استفاده کرد. با ما همراه باشید تا در رابطه با این درختان اطلاعات بیشتری کسب کنید.
آشنایی با درخت صنوبر
چوب درخت صنوبر یا درخت تبریزی که گاها درخت سپیدار نیز نامیده می شود، از جمله درختان بومی ایران است. درختی راست قامت با ظاهری سترگ که در اندک زمان به سرعت رشد می‌کند و چوبی خوش‌تراش و کاربردی دارد. از چوب صنوبر در صنایع مختلف کار با چوب استفاده می‌شود. چوب درخت صنوبر یک چوب مقاوم، ماندگار، تقریبا ارزان‌قیمت و کاملا سبک با بافتی متراکم است که آن را تبدیل به یک چوب ایده‌آل در انبوه فعالیت های نجاری و حتی ساختمان سازی کرده است.
این چوب قابلیت برش زنی ساده ای داشته و به خوبی فرم طراحی ساختارهای پیچیده را قبول می کند. هرچه چوب درخت جوان‌تر باشد، ته مایه رنگ سبز نمایان‌تر است و هرچه چوب درخت کهنسال تر باشد ته مایه قهوه‌ای شده بیشتر به چشم می‌آید.
ریشه درخت رشد زیادی دارد و برای همین نباید نزدیک ساختمان ها کاشته شود. صنوبر سریع ترین سرعت رشد در مقایسه با سایر درختان در دنیا را داشته و می تواند کمتر از 15 سال به 25 متر ارتفاع برسد. چوب صنویر از پر مصرف ترین چوب ها به شمار می رود و در صنایع گوناگون از آن استفاده می کنند.
ویژگی های درخت صنوبر
رشد درخت صنوبر بسیار سریع است. این رشد سریع از دلایل اصلی در هرچه تجاری تر شدن و البته کاربردی‌تر شدن چوب صنوبر می‌باشد.
- چوب صنوبر قیمت مناسب و رشد سریعی داشته و در انواع اقلیم‌ها رشد می کند.
- چوب صنوبر وزن سبکی دارد. اگر قرار باشد تا محصول چوبی با قابلیت جابجا شدن ساده طراحی کنیم، بهتر است از چوب درخت صنوبر که کاملا سبک‌وزن است استفاده کنیم. این ویژگی باعث شده تا استفاده از این چوب در صنعت مبلمان سازی متداول باشد.
- چوب صنوبر چکش‌خوار بوده و ساختاری متراکم با تحمل ضربه دارد. چکش‌خوار بودن چوب از ویژگی های مورد علاقه نجار ها می‌باشد. زیرا می توانند طراحی بسیاری از اشکال چوبی و یا ساخت مصنوعات با ایده‌های متنوع هندسی را انجام دهند. این قابلیت، کار با چوب صنوبر را ساده کرده و قطعا نجارها علاقه به استفاده از چنین چوب خوش‌دست دارند.
- صنوبر در صنایع چوب انعطاف خوبی داشته و درکل مناسب طراحی ساختارهای پیچیده با منحنی زیاد است. ویژگی که در صنعت مبلمان سازی کاملا مورد توجه است.
- چوب صنوبر رنگ‌پذیری خوبی دارد. این چوب انبوه طیف های رنگی از متریال های گوناگون را می پذیرد.
کاربردهای چوب صنوبر در صنایع مختلف
چوب صنوبر از جمله چوب های شناخته شده در سطح کارگاهی است. این چوب در حجم بالایی تولید می شود و با قیمت مناسبی به فروش می‌رسد. در عین‌حال قابلیت برش زنی ساده، وزن سبک در کنار قیمت کم از جمله مزایایی است که باعث کاربردی شدن چوب صنوبر می شود. عمده موارد کاربردی چوب صنوبر در صنایع زیر می‌باشد:
- مبلمان سازی: طراحان مبلمان از چوب صنوبر برای ساخت صندلی های سبک و ارزان قیمت استفاده می کنند. هرچند که این چوب مقاومت فیزیکی به نسبت کمی دارد و در کل مناسب طراحی مبلمان های خاص و لاکچری با قابلیت های ماندگاری طولانی مدت نمی باشد.
- ساخت دکورهای چوبی: استفاده از چوب صنوبر در طراحی اشیاء خانگی و دکورهای چوبی متداول است. تمام ویژگی هایی که مناسب کار نجاران و هنرمندان عرصه چوب می‌باشد. از چوب صنوبر به وفور برای طراحی اشیاء دکوری مانند مجسمه‌های چوبی، پایه آباژور ها و… استفاده می‌شود.
- کابینت سازی: چوب صنوبر از چوب های ایده‌آل در صنعت کابینت‌سازی می باشد. این چوب به سادگی پیچ می شود و در کل طراحی یک کابینت چفت و بستدار با چوب صنوبر ساده و زیبا است. با این چوب سبک و ارزان‌قیمت به راحتی می‌توانیم کابینت های شیک و اصیل از جنس چوب طبیعی طراحی کنیم.
- طراحی سقف‌های کاذب: از چوب صنوبر در ساخت سقف کاذب اما تزئینی نیز استفاده می شود. این چوب سبک‌وزن است بنابراین برای ماندن در سقف کاذب خانه‌ها مشکل چندانی ندارد. حتی از چوب صنوبر در طراحی دیوارپوش ها نیز استفاده می شود.
آشنایی با درخت کاج
چوب کاج از معروف‌ترین و در عین حال محبوب‌ترین چوب های دنیا می باشد. این چوب به دلیل داشتن ویژگی های خاص خود موردپسند نجاران و موردنظر صنعتگران قرار گرفته است. کاج درختی مخروطی شکل است که در نواحی های تقریبا سردسیر نیمکره شمالی زمین به طور گسترده پراکنده شده است.
ویژگی های درخت کاج
درخت کاج به قامت بلند و عمر طولانی معروف است. این درختان می‌توانند تا بیش از 50 متر رشد کنند و در عین حال نمونه هایی با طول عمری فراتر از هزار سال دارند. درخت کاج می تواند یک گزینه خوب برای صنایع چوبی باشد.
این درخت ریشه های پهنی دارد. پوست درخت کاج معمولا ضخیم و کاملا متراکم است. تا جایی‌که خود پوست متراکم این درخت می تواند یک محصول متفرقه با کارایی کاملا صنعتی شده باشد. اما گونه های درخت کاج روسی مانند نراد، پوست تقریبا نازکی دارند و اصل تنه درخت در چوب آن نهفته است. این درخت به خوبی می تواند در سطح خاک های اسیدی رشد کند.
درخت کاج یک درخت کوهستانی است. این درخت به خوبی با عمق خاک کم سرزمین‌های کوهستانی و همچنین با آب و هوای سرد آن بالا کنار آمده است. جایی‌که دیگر هیچ گونه درختی توانایی رشد کردن ندارد، این درخت استثنایی حضور دارد. برای همین است که تقریبا در تمام سرزمین‌های کوهستانی با ارتفاع زیاد سرزمین‌های نیمکره شمالی، از جنگل‌های انبوه درخت کاج وجود دارد.
کاربرد چوب کاج
درخت کاج در جمع برگ سوزنی‌ها قرار دارد. این درخت شرایط برگ‌ریزان را تجربه نمی‌کند و در تمام ایام سال ظاهری سرسبز دارد. چوب درخت کاج آنچنان سخت است که از آن برای ساخت مصنوعات چوبی که نیاز به مقاومت بالا دارند، استفاده می شود. کاربرد چوب کاج در طراحی انواع مبلمان مقاوم و ماندگار از این نمونه ها می‌باشد.
چوب کاج باید یکی از انبوه ترین چوب های تولید شده جهانی باشد. این تولید زیاد چوب کاج آن را تقریبا ارزان‌قیمت کرده است. ارزان‌قیمت بودن در مقابل جان‌سخت بودن از دلایل ساده اما کلیدی است که کاربرد چوب کاج را هر چه نمایان‌تر می‌سازد.
از انواع چوب کاج در صنایع و کاربرد های مختلف مانند تولید کاغذ، الوار ساختمانی، قالب سازی، مبلمان و دکوراسیون خانگی، کابینت‌سازی، تولید کف‌پوش و همچنین طراحی تخته‌های مصنوعی مانند پلای وود استفاده می‌شود. به یقین باید چوب کاج را پرکاربردترین نرم چوب جهان معرفی کنیم. چوبی خوش‌تراش با قابلیت تخته شدن خوب که بافتی متراکم و یکدست دارد. چوبی سنگین و مقاوم که در عین سرسخت بودن از قابلیت نجاری شدن خوبی برخوردار است. در کل چوب درخت کاج محبوب نجاران و صنعتگران است.
از طرفی نباید از ظاهر زیبای چوب کاج نیز غافل باشیم. شاید این چوب متداول در جمع زیباترین چوب‌ها قرار نگیرد اما در کل با یک پرداخت مناسب می‌تواند در حد یک چوب لاکچری و زیبا ظاهر شود. چوب نراد که از معروف ترین چوب کاج روسی است، یک گونه تقریبا معمولی است که خیلی ظاهر دلفریبی ندارد. اما میتوانید ظاهر جذاب چوب کاج ایرانی و یا چوب یولکا روسی و حتی چوب نوئل که ظاهر جذاب و زیباتری دارند را تجربه کنید.
آشنایی با درخت پالونیا
یکی دیگر از درختان زینتی، بسیار زیبا و شگفت انگیز، نهال پالونیا نام دارد. لازم به ذکر است که نهال پالونیا یکی از 7 تا 17 نوع درختان سخت چوب است که این روزها در کل دنیا طرفداران بی شماری پیدا کرده است. درخت پالونیا در بسیاری از نقاط چین، جنوب تا شمال لائوس، ویتنام و در سایر نقاط آسیا شرقی به ویژه در ژاپن و کره رشد می کند.
ویژگی های چوب درخت پالونیا
- مقاوم به کم آبی
- مقاوم به خاک های آهکی و گچی با زهکشی نامناسب
- مقاوم در برابر دود و هوای مناطق صنعتی
- چوب بسیار مرغوب (منبع اصلی سود درخت پالونیا)
- سازگاری بسیار زیاد برای جنگل کاری سریع، توسعه فضای سبز شهر و روستا و کشت توام با انواع گیاهان زراعی
کاربردهای درخت پالونیا
نهال پالونیا در سیستم های زراعت جنگلی چین استفاده می شود زیرا رشد سریعی دارد، چوب آن سبک اما قوی می باشد. گل های آن سرشار از شهد بوده و برگ های آن علوفه بسیار خوبی برای حیوانات مزرعه می باشد. دارای برگ های دیررس است و تاج پوشش بسیار کم است، بنابراین محصولات زیر آن نور کافی برای رشد و سرپناه دارند.
چوب نهال پالونیا بالغ بسیار سبک، ریزدانه و مقاوم در برابر تاب خوردگی است. همچنین لازم به ذکر است که این چوب سریعترین رشد را در جنگل داشته و در ساخت تخته موج سواری، جعبه و پاپوش استفاده می شود. از سوختن چوب آن برای طراحی و ساخت پودر آتش بازی و در عین حال پوست آن را به رنگ تبدیل می کنند و چوب خاکستری نقره ای را به روکش کارت ویزیت مخصوص برش می دهند. همچنین چوب بالغ نهال پالونیا در ساخت قایق ها و تخته های موج سواری بر روی امواج استفاده می شود.
سخن پایانی
صنوبر، کاج و پالونیا سه درخت ارزشمند در صنعت چوب هستند که با کاشت و برداشت این درختان می توان نیاز چوب کشور را تامین کرد و از تخریب جنگل ها برای تامین چوب جلوگیری کرد و به همین دلیل ارزشمند خواهند بود. همچنین کشاورزان می توانند در عرض 5-6 سال به درآمد بالایی برسند. این دلایل می تواند نشان دهنده ارزش این درختان ارزشمند باشد.
