هر ساله آفت‌ها و بیماری‌های مختلفی باغات بادام را مورد تهدید قرار می‌دهند. از آفت‌های خطرناکی که هر ساله باغ‌های بادام کشور ما را دچار خسارت‌های بسیار زیادی می‌کند، آفت شپشک نخودی بادام است. به صورت کلی این آفت سبب ضعیف شدن درختان و حجم باردهی آنها می‌شود و باغداران بادام را با زیان بسیار زیادی روبرو می‌کند.
شیره درختان بادام سبب می‌شود محصولات درخت قوی با کیفیت شوند.آفت نخودی با تغذیه کردن از شیره درختان آنها را ضعیف و بی‌حال می‌کنند و همین کار سبب می‌شود درختان توانایی تولید محصول با کیفیت و کمیت خوب را از دست بدهند. شپشک‌های نخودی سبب ایجاد عسلک‌های بر روی تنه درختان می‌شود که این عسلک‌ها با جذب گرد و خاک به درخت باعث می‌شوند، تنفس و فعالیت‌های بیولوژیکی درخت سخت شود. به همین دلیل به مرور درختان بادام از بین می‌روند. تمامی این دلایل سبب شده است تا ما در این مقاله به بررسی آثار مخرب آفت شپشک نخودی بر روی درختان بادام بپردازیم تا بتوانیم باغداران عزیز را در پیشگیری و درمان این آفت خطرناک همراهی کنیم.
شپشک نخودی بادام و چرخه زندگی آنها
آفتک‌های شپشک نخودی معمولاً یک سال عمر می‌کنند و چرخه زندگی متفاوتی را در طول یک سال طی می‌کند. این آفت‌ها در فصل زمستان به شکل پوره مانند به تنه درختان بادام می‌چسبد و زمستان را به این گونه طی می‌کنند. سپس با گذر از فصل زمستان و رسیدن به فصل بهار این شپشک‌ها به مرحله بلوغ رسیده و جفتگیری خود را آغاز می‌کند.
در ماه‌های آخر فصل بهار شپشک‌های نخودی بادام بر روی درختان تخم گذاری انجام داده و در این مرحله شپشک‌ها در این زمان به پایان عمر خود نزدیک شده‌اند.
در نتیجه به مرور این آفت تحلیل رفته و تبدیل به یک سد دفاعی برای تخم‌های خود می‌شود. بعد از مدت زمان کوتاهی یعنی در اوایل و اواسط تیر ماه تخم‌های شپشک‌ها از تخم خود خارج شده و به صورت پوره بر روی میوه و برگ درختان بادام زندگی می‌کنند. این پوره‌ها به دلیل سبک وزن بودن می‌توانند به راحتی با باد حرکت کرده و کل باغ را درگیر شپشک نخودی بادام کنند.
خسارت های آفت شپشک نخودی برای باغات بادام
مهمترین و اصلی‌ترین دلیل نگرانی باغداران از به وجود آمدن انواع آفت‌ها و بیماری‌ها در باغ خود مقدار خسارت وارده می‌باشد. زیرا باغداری جزو دست فعالیت‌هایی است که سرمایه و صبر قابل توجهی برای سوددهی نیاز دارد.
به همین دلیل اطلاع از میزان آثار مخرب آفت شپشک نخودی بر روی درختان بادام برای باغداران بادام از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد. شپشک‌های نخودی از شیره درختان بادام تغذیه کرده و شیره گیاهی بادام را از آوندهای درخت می مکند. همین کار باعث می‌شود تمام کربوهیدرات‌ها و اسید آمینه‌های موجود در درختان بادام که برای رشد و نمو درختان الزامی می باشد، توسط آفت شپشک نخودی مکیده شود.
به همین دلیل درختان بادام به جای رشد و نمو روز به روز ضعیف‌تر شده و رشد و باردهی آنها کمتر و در نهایت مختل می‌شود. احتمالاً تا همین جای کار این شپشک نخودی جزو دست آفت‌های بسیار بد برای درختان بادام تلقی خواهد شد، اما متاسفانه این تمام ماجرا نیست، این شپشک‌های نخودی علاوه بر مکیدن شیره درختان بادام ماده ای چسبناک و شیرینی را به نام عسلک از خود خارج یا دفع می‌کنند که این مایع یا عسلک از مهمترین و اصلی‌ترین عامل ایجاد قارچ خطرناکی به نام فوماژین است. قارچ فوماژین می‌تواند به صورت کامل فعالیت‌های فیزیولوژیکی درخت را قطع کند و درخت اگر مبتلا به این قارچ شود دیگر امکان فتوسنتز و تامین انرژی خود را از نور خورشید ندارد و در نهایت این قارچ می‌تواند به عمر و زندگی درختان بادام پایان دهد.
نشانه درگیر شدن درختان بادام با شپشک نخودی بادام
از اصلی‌ترین و مهمترین نشانه‌هایی که معمولاً باغداران عزیز کشورمان از این طریق متوجه حمله شپشک‌های نخودی بادام می‌شوند ضعیف شدن و کم شدن کمیت و کیفیت محصولات درخت بادام است.
خوشبختانه راه حل‌های آسان برای اینکه باغداران متوجه شوند درختانشان دچار آفت شپشک نخودی بادام شده است، وجود دارد. زیرا زمانی که درختان به مرحله ضعف قدم می‌گذارند، یعنی شپشک نخودی بسیار گسترده شده است. باغداران به راحتی می‌توانند با بررسی درختان از روی ظاهر متوجه وجود این آفت شوند. آفت شپشک نخودی به دلیل سپر درشت و روشن رنگ خود به این نام شناخته می‌شود. برای اطمینان از درگیر شدن درختان بادام به این آفت باید با دقت تمام تمامی شاخ و برگ‌ها از لحاظ وجود این آفت بررسی شود. همچنین وجود عسلک بر درختان بادام نشانگر حمله این آفت می‌باشد.
جلوگیری و درمان شپشک نخودی بادام
برای جلوگیری و کاهش امکان حمله آفت شپشک نخودی بادام باغداران نیاز از در ابتدا با نیازهای آبی و تغذیه درختان خود به خوبی آشنا شوند و در رعایت آنها تمام تلاش خود را انجام دهند استفاده از نهال‌های با کیفیت و سالم نیز از مهمترین و اصلی‌ترین راه‌های جلوگیری از ایجاد آفت شپشک نخودی بادام می‌باشد.
برای مبارزه با این آفت می‌توان در فصل‌های زمستان از روغن‌هایی با چگالی کم و پوشش کافی استفاده کرد. تمامی قسمت‌های درخت را به این روغن آغشته کرده. همچنین در فصل بهار با هرس به موقع و اصولی شاخه‌های آلوده و آفت زده درختان بادام و و سوزاندن آنها در مکانی دور و در نهایت با فرا رسیدن فصل تابستان و زمان تخم گذاری این آفت خطرناک می‌توان تمامی قسمت‌های درخت را با استفاده یک پد تمیز ضدعفونی و تمیز کنید. همچنین برای اطمینان بیشتر این کار را در زمستان نیز میتوانید تکرار نمایید.
کلام پایانی
آثار مخرب آفت شپشک نخودی بر روی درختان بادام شاید در ابتدا آنقدر به نظر شما وحشتناک به نظر نرسد، اما اگر شما نیز سال‌ها از عمر و سرمایه چندین و چند ساله خود را در این راه قرار دهید، مطمئناً ارزش هر درخت بادام برای شما چندین برابر می‌شود.
انواع آفت‌ها و بیماری‌ها هر ساله باغ‌های کشور ما را تهدید می‌کند و باغداران ما را نگران کرده است، اما خوشبختانه امروزه با افزایش روزافزون علم روش‌های علمی و بسیار کاربردی برای جلوگیری و مبارزه با انواع بیماری و آفت‌ها وجود دارد که باغداران می‌توانند با اطلاع از آنها به خوبی در مسیر مراقبت از باغ خود قدم بردارند.
در مراحل اول به وجود آمدن آفت شپشک نخودی معمولاً درختان بادام در نهایت دچار ضعف خواهند شد. متاسفانه این تمام ماجرا نمی‌باشد، ترسناک‌تر و خطرناک‌تر از خود خسارت وارده از طریق شپشک نخودی عسلک های به وجود آمده بر روی درخت می‌باشد. این عسلک ها امکان و شرایط بسیار خوبی برای ایجاد قارچ فوماژین را فراهم کرده که این قارچ بسیار مهلک و خطرناک می‌باشد زیرا می تواند عامل پایان دادن به عمر درختان بادام باشد. به همین دلیل پیشنهاد می‌شود که با مطالعه دقیق مطالب این مقاله و استفاده آنها در ابتدا جلوگیریی‌های لازم را در جهت ایجاد نشدن آفت شپشک نخودی انجام داده و در نهایت اگر نیاز شد به درمان و مراقبت از درختان بادام پرداخته شود.
